HAYVANLAR DA KONUŞUYOR

Filler, kuşlar ve fareler de aynı insanlar gibi çift yönlü iletişim kuruyorlar.

Bilim insanları tarafından, tıpkı insanlarda olduğu gibi tüm hayvanlar aleminin çift yönlü iletişime girdiklerini keşfetti.

“Konuşma sırası” uzun zamandır insan dilini, primat kuzenlerimizin yaptığı seslerden ayıran temel özelliklerden biri olarak belirtilirdi. Ama yeni araştırmalar gösterdi ki, filler tarafından çıkartılan homurdanma sesleri ve kör farelerin cıvıltıları “konuşma sırası” kurallarını takip ediyor.

İngiltere ve Almanya’dan araştırmacılar, 50 yıl öncesine dayanan kuşlar hakkındaki çalışmalara rağmen hayvan iletişiminin hala iyi anlaşılmadığını buldular. Bilim insanları arasında veri eksikliği ve ironik olarak zayıf iletişim, farklı türler arasında doğrudan karşılaştırmalara engel olmuştu. Yeni çalışmanın yazarları “zamanlamayı”, hem insanlarda hem de hayvanlarda iletişimsel dönüşün önemli bir özelliği olarak vurguladılar. Bazı türler, bir konuşma sırasında “cevap vermek” için 50 milisaniyeden daha az bekledikleri için bu türler sabırsız konuşmacılar olarak adlandırılıyor. Ölçeğin diğer ucundaki, yavaş konuşan İspermeçet balinaları, yaklaşık iki saniyelik boşluk ile geri dönüş yapıyor. İnsanlar genellikle iki yönlü bir konuşmada yanıt vermeden önce yaklaşık 200 milisaniye boyunca dururlar ve bilim insanları bunu kesmenin, kaba olduğunu düşünen tek tür olmadığımızı buldular.

Seslerinin çakışmasından kaçınıyorlar

Ekip ayrıca, insan konuşmasının birtakım temel unsurlarını vurgulayan, gelecekteki hayvan araştırmaları için yeni bir sistem önerdi. Çalışmanın yazarlarından biri olan York Üniversitesi’nden Dr.Robin Kendrick “Sistemin nihai hedefi, büyük ölçekli, sistematik çapraz tür karşılaştırmalarını kolaylaştırmaktır. Böyle bir sistem, araştırmacıların bu olağanüstü geri dönüş davranışının evrimsel tarihini izlemesine ve insan dilinin kökeni hakkında uzun süredir devam eden soruları ele almasına olanak sağlayacaktır.” dedi.Hem dağ baştankarası hem de sığırcık türleri arasındaki iletişim izlendiğinde, her iki türün de iletişim esnasında sırayla “çakışmadan” -seslerin- kaçındıkları fark edildi. Royal Society B: Biyolojik Bilimler Dergisi’nde bilim adamları, eğer çakışma gerçekleşirse, bireylerin sessizleştiklerini ya da uçup gittiklerini, bu da çakışmanın tür içerisinde, toplumsal olarak kabul edilen toplumsal kuralların ihlali olarak ele alınabileceğini düşündürdüğünü, ifade ettiler.

Çalışma, hem insan hem de hayvan dilinde uzmanlar arasında bir işbirliğini işaret ediyor ve yazarlar farklı disiplinler arasında “daha fazla tartışma” yaratmayı umduklarını söylediler.

Genellikle insanlığın en ayırt edici özelliği olarak görülen dil, evrim teorisi açısından hala büyük ölçüde gizemini koruyor. İnsan sohbeti sürecinin erken gelişiminde anahtar rol oynadığı düşünülürken, bunu hayvanlarda anlamak bilim insanlarının türümüzün dilinin kökeni çıkarmasına yardımcı olacağa benziyor.

Ancak; kuşları, memelileri, böcekleri ve kurbağaları içermesine rağmen, inceleme yazarları, bonobolar ve şempanzeler tarafından kullanılan jestsel etkileşimlerin –el hareketleriyle iletişim gibi- dönüş sistemleri (iletişim örtüşmeleri) üzerine yapılan çalışmaların hala nispeten nadir olduğunu belirtmişlerdir.

Başka bir çalışmanın yazarı, Max Planck Evrimsel Antropoloji Enstitüsü’nden Dr. Simone Pika, bu tür çalışmaların “dil evriminde anahtar rol oynayıp oynamadığı sorusuyla başa çıkmak için en umut verici yol” olduğu için gerekli olacağını söyledi.

Kaynak: Independent

KÖR MÜ YOKSA GÖRME ENGELLİ Mİ?

Körlere ve körlüğe dair sıkça sorulan sorular

Yeni tanıştığınız bir körle sohbete nasıl başlarsınız? İlk kez bir körle karşılaştığınızda yanlış bir şey söyleme veya sorma ihtimali sizi tedirgin mi ediyor? Körlüğe dair kafanızı kurcalayan sorular var fakat karşı tarafın tepkisinden mi çekiniyorsunuz?

Merak etmeyin, yalnız değilsiniz. “Doğuştan mı?”, “Zor olmuyor mu böyle?” “Tedavisi var mı?” gibi sorularla oldukça sık karşılaşıyoruz. Körlere ve körlüğe dair en çok merak edilenleri kendi cevaplarımla bu yazıda ele alıyorum. Keyifli okumalar.

Öncelikle size “kör” mü, yoksa “görme engelli” mi demeliyiz?

Türkçede gözleri görmeyen kişiye “kör” denir. İnsanları sahip olduklarıyla tanımlarız, yetersizlikleriyle değil. Kısa boylu bir arkadaşınızı “Üst raflara uzanamayan” diye mi tanımlarsınız? “Görme engelli” de böyle bir tanım. Görmemize engel olan bir olgu var, o da körlük, gibi bir anlam çıkıyor. Ama görenlerin gözleriyle yaptığı her şeyi biz körler farklı yollardan da yapıyoruz ve görenlerden geri kalmıyoruz. Kısa boylu kişinin sandalyeye çıkarak üst rafa uzanması gibi. Bu durumda görmemizin engellendiği pek söylenemez, ama hala gözümüzle görmediğimiz söylenebilir. Yani bize “engelli, engellenmiş” denemez ama “kör, sakat” denebilir.

Peki zor olmuyor mu böyle?

Türkçede körlüğün “Kör müsün?”, “Kör tuttuğunu, topal yakaladığını…” gibi aşağılama söylemi olarak kullanılması toplumun körlüğe bakışının bir sonucu. Bir sözcüğü günah keçisi ilan etmek ve yerine alternatif bir sözcük koymak uzun vadede çözüm değil. Günümüzde özellikle sosyal medyada “engelli” sözcüğü de hakaret amaçlı kullanılıyor, hatta eski sevgililerinin engelliler gününü kutlayan sosyal medya kullanıcıları bile mevcut. Görüldüğü gibi sözcükleri değiştirmek zihniyeti değiştirmiyor.

Bu soruya nasıl bir cevap vereceğimizi pek bilemiyoruz çünkü karşı tarafın neyi öğrenmeye çalıştığını bu cümleden anlamak pek mümkün olmuyor. Aynı soruyla ifade edilse bile asıl sorulmak istenenler birbirinden çok farklı ve bir o kadar enteresan olabiliyor? “Bu şekilde bir yerden bir yere gitmek zor olmuyor mu?” “Yemek yerken zorlanıyor musunuz?” gibi. Bu soruyla söze başlayıp nasıl seviştiğimizi öğrenmeye çalışan bile var.

Bizim okulda da aynı böyle sizin gibi var ama o hiç böyle değil. Siz her işinizi kendiniz hallediyorsunuz ama o yardım istiyor, kullanıyor mu o bizi?

Gözleri gören bir kişi yemek yapabilir, ama her gören yemek yapmayı bilmeyebilir. Aynı şekilde her kör de bağımsız yaşam becerilerini aynı şekilde geliştirememiş olabilir. Bu durumun nedenleri arasında kişinin özgüven düzeyi, yardımcı teknolojilerden haberdar olup olmaması, kör kimliğini benimsemesi veya gizlemeye çalışması vb. gösterilebilir.

Madem görmüyorsunuz, nasıl yazıyorsunuz?

Bilgisayarlarımızda ve cep telefonlarımızda ekran okuyucu yazılımlar var. O anda ekranda hangi uygulama veya programın açık olduğunu sesli olarak bildiriyor ve bizim verdiğimiz komutları da seslendiriyor. Bu şekilde ekrandaki yazıları okuyor ve yazı yazabiliyoruz.

O zaman siz kitapları da dinliyorsunuz değil mi?

Evet, körler için oluşturulmuş sesli kütüphaneler var ve onbinlerce sesli veya elektronik kitaba tek tıkla ulaşabiliyoruz. Hatta sesli betimlemeli filmler de izleyebiliyoruz. Yeri gelmişken, ekran okuyucunun veya bir başka insanın seslendirdiği bir kitabı dinliyor olsak da bu durumu “kitap okumak” olarak ifade ederiz. Yani bizimle konuşurken “bakmak, görmek, seyretmek” gibi sözcükleri kullanmaktan kaçınmanıza gerek yok.

-Size nasıl davranmamız gerekiyor peki?

Toplum içinde nasıl davranıyorsanız öyle.

Yani ne tür davranışlar sizi rahatsız eder?

En başta bizimleyken insanların diken üstünde olması, üzerimize titremesi bizi de huzursuz eder, rahatsız olmayız ama rahat da edemeyiz. Onun dışında bizimle ilgili bir sorunun başkasına sorulmasından hoşlanmayız. Örneğin, bizim bulunduğumuz bir ortamda gıyabımızda “Okuyordu değil mi?” “Klimanın da yanına oturttuk, çarpmasın şimdi, kıyamam!” gibisinden konuşulmasını kabalık olarak görürüz. Şahsen yetişkin bir birey olduğumun göz ardı edilmesi karşısında sakin kalamıyorum.

Son olarak, Karanlıkta Diyalog türü etkinliklerin insanları bilinçlendirdiğini düşünüyor musunuz?

Simülasyon etkinliklerinde katılımcılar görme duyularını kullanmadan dış dünyayı algılamayı deneyimliyorlar. Ancak etkinlik tanıtımında iddia edildiği gibi kör olarak var olmayı deneyimlemiyorlar. Bir kere o simülasyonda kör bir kişi olarak hiçbir sosyal etkileşime girmiyorlar. Toplumda dışlanma, değersizleştirilme, hak ihlalleri de bir körün hayatının birer parçası. Amaç önyargıları kırmaksa, ötekileştirilmeye maruz kalmanın nasıl bir durum olduğunu da deneyimlemeleri gerekir. Eğer ben sahilde yürürken vapur seslerini dinlediğim sırada “Aman yavrum denize düşer boğulursun, akraban falan yok mu senin?” diyerek kolumdan çekiştiriliyorsam, zifiri karanlık bir odada sadece vapur sesini dinleyerek mest olan bir kişi benimle empati kurduğunu iddia edemez.

Anlıyorum ama çok agresif ve komplekslisiniz, Metin Şentürk de aynılarını yaşıyor ama kendiyle barışık, espriler yapıyor mesela.

Dediğim gibi, tüm kimlikler gibi körlüğün de farklı yaşantılanma biçimleri vardır. Metin Şentürk’ün veya diğer kör ünlülerin kör kimliklerini medyada nasıl yansıttıkları kendilerini ilgilendirir. “Körüm ama nankör değilim hohohohoho!” çıkışlarıyla sakat hareketinin elde ettiği bir kazanım olup olmadığına da ayrıca bakmak lazım.

Haklısınız, kesinlikle, hem herkes birer engelli adayıdır, sevgiyle engelsiz yarınlar diliyorum size!

Yazıda kör kimliğiyle tanışma esnasında geçen diyalogu olabildiğince yansıtmaya çalıştım. Umarım bilgilendirici bir yazı ortaya koyabilmişimdir.   

KAYNAK / YAZI: Gaia Dergisi - Mihri İlke Çeperli  

ESKİ ANADOLU'NUN KADİM SİMGELERİ

İnsanoğlu dünyaya ayak bastığı günden bu yuna durup dinlenmeden ilerlemiş; Medeniyetler kurmuş, araçlar geliştirmiş, yapılar dikmiş. Küçük mavi gezegenimiz içerisinde atalarımızdan bugünün dünyasına miras kalmış binlerce eser bulunuyor. Eğer tarihin tozlu sayfalarında dolanmayı seven, meraklı bir gezginseniz Türkiye’de, Anadolu topraklarında yaşamak sizin için harika bir ayrıcalık. Anadolu, on binlerce yıllık geçmişi ile tarihe yön veren devasa medeniyetlere ev sahipliği yapmış. Bunların içerisinde, Persler, Frigler, Asurlar, Roma, Osmanlı gibi dünya tarihini geri dönülmeyecek şekilde değiştirmiş döneminin en ileri medeniyetleri yer alıyor. Kelimenin tam anlamı ile kültür hazinesi olarak tanımlayabileceğimiz Anadolu topraklarını anlamak için tarihi  okumak ve keşfetme arzusu ile dolmak gerekiyor. Medeniyetlerin beşiği olan bu topraklarda günümüze gezginleri içi eski Anadolu’nun kadim simgelerini listeledik.

Yarımburgaz Mağaraları

İstanbul yalnızca günümüzde değil, eski dönemlerde de bölgenin en değerli şehirlerinden biriydi. Yerleşime uygunluğu ve jeopolitik konumu ile medeniyetlerin gözdesi olan bu yerin tarihi M.Ö on bin yıllarına kadar uzanıyor. Küçükçekmece Gölü’nün yaklaşık 4 km uzağında yer alan Yarımburgaz Mağaraları şehirde yerleşim nasıl başladığına dair günümüze ışık tutuyor. Mağaralar, yukarı ve aşağı olarak iki bölümden oluşuyor. Bu bölümlerden çıkarılan kalıntılar, ilkel insanların şehre ilk yerleşimine dair çok önemli kanıtları önümüze sunuyor.

Göbeklitepe

İnsanlık tarihinin başlangıcı, medeniyetlerin tarihi herkes için merak noktası. Eğer gerçekten hikayenin en başını merak ediyorsanız bunu öğrenebilmek için belki de dünyanın en değerli noktalarından bir tanesinin Türkiye’de olduğunu biliyor muydunuz? Göbeklitepe son yıllarda yapılan keşifler ile birlikte tarih kitaplarının yeniden yazılmasına neden oldu. Yerleşik hayata geçen ilk toplulukların (12bin yıl önce) bu alanda yaşadığı düşünülüyor.

Karain Mağarası

Antalya’nın 31 kilometre kuzeybatısındaki Döşemealtı ilçesine bağlı Yağca köyündedir. Karain Mağarası Türkiye’nin en büyük doğal mağaralarından biri olarak tanımlanıyor.

Ancak onu özel kılan en önemli yanlarından bir tanesi mağara içerisinde bulunan fosillerin geçmişteki atalarımızdan bizlere kalması. Bu mağaranın coğrafi olarak 145 milyon öncesinde kraterli kayaların çökmesi ile oluştuğu düşünülüyor.

Ana Tanrıça Heykelleri

İnsanlar doğada var olan ve hayatları için vazgeçilmez bir takım güçleri ya da inanışları sembolizme etmişler. Cinsellik, bereket, bolluk, doğum ya da ölüm farklı medeniyetlerde farklı şekillerde kendilerine bir sembol bulmuş ve çeşitli eserler ile yeryüzüne bir imza bırakmış. Eski Anadolu’nun sembollerinin yansıtıldığı Ana Tanrıça heykelleri de dünyanın en değerli kalıntıları arasında yer alıyor. Üstelik Ana Tanrıça heykelleri olarak tanımlanan bu seri Hititlerden, Friglere oradan Roma’ya kadar pek çok medeniyetin eserlerine yer veriliyor. 

Sümer Tableti

Medeniyet dediğimiz zaman akla gelen isimlerden bir tanesi, “Sümerler” oluyor. Yazıyı kullanıma kazandırarak insanlık tarihinin kaderini baştan sona değiştiren bu medeniyet pek çok araştırmacının ve tarih meraklısının ilgi alanı.

Dünyanın en değerli Sümer eserlerin biri kabul edilen tabletlerden biri de Türkiye’de yer alıyor. Tablet o dönemde yazılmış bir aşk şiirinin yarım yamalak metni. Bugüne kadar üzerinde defalarca kez çözümleme yapılmış durumda. Tablet İstanbul Arkeoloji Müzesinin Eski Şark Eserleri bölümünde yer alıyor.

Çatalhöyük

İnsanlığın ilk dönemlerinde  dünyaya yayılan insanlar için en önemli problemlerden bir tanesi yön bulmaktı. Yıldızları yön bulmak için kullanmayı öğrenen insanlar bir zaman sonra gittikleri yollar üzerine işaretler bırakmaya başladılar.

Dünyanın en eski yerleşim yeri haritalarından bir tanesi de Türkiye’de yer alan Çatalhöyük’te yer alıyor. Yaklaşık olarak 376 insan kuşağına ev sahipliği yapmış olan tarihi şehir mutlaka görülmesi gereken yerler arasında anılıyor.

Alacahöyük

Çorum şehrimizin alaca ilçesine bağlı eski adı höyük günümüzdeki adı Harmanözü köy yerleşiminin üst kısmında olan Alacahöyük, Türkiye’nin en değerli kültürel miraslarından bir tanesi. Hititler döneminden miras kalan Alacahöyük, Sfenksli Kapı olarak anılan kalıntıları şehre gelenlerin dikkatini ilk bakışta çekiyor. Eski Anadolu medeniyetlerinden en büyüklerinden biri olan Hititler bu bölgeyi medeniyetlerinin merkezi haline getirmişler ve bıraktıkları eserlerden günümüze kalan en iyi miraslardan biri Alacahöyük.

İlk Barış Metni Kadeş

Kadeş Antlaşması insanlık tarihi açısından çok büyük bir anlam taşıyor. Eski Mısır medeniyetinin ihtişamını bilmeyen yoktur. Ancak bütün medeniyetlerin olduğu gibi Mısırlıların da savaşlar ve siyasi çatışmalar yaşadığı bir gerçek.

Dönemin iki büyük medeniyeti Mısır ve Hititler oldukça zorlu bir savaşın ardın antlaşma gereği duymuşlar. İşte tarihin bu ilk yazılı barış antlaşması Türkiye topraklarında yer alıyor. Eseri bugün İstanbul Arkeoloji Müzesinde görmek mümkün.

Truva Atı

Yunan mitolojisinin en epik olaylarından biridir Truva.  Öyle ki soyları tanrılara dayandığı iddia edilen insanların savaşı yaşanmıştır bu topraklarda. Daha sonrasında efsane öylesine büyümüş ki;  kitaplar, diziler, filmlere konu olmuş. Biz de bu eserleri severek izliyoruz. Savaşın kaderini değiştiren efsanevi Truva Atı ise Çanakkale topraklarında ziyaretçilerini bekliyor.

Kaynak: www.neredennereye.com

DÜNYANIN EN ETKİLEYİCİ KÜTÜPHANELERİ

“Dünya bir kitaptır, seyahat etmeyenler onun sadece bir sayfasını okur.” AUGUSTINUS

Kütüphaneler, bilgiye doyamayan bünyelerin bilginin deposu kitaplara ulaşmak için ziyaret ettikleri değerli yerler. Kitap okumak da bazıları için tıpkı seyahat gibi vazgeçilmesi imkansız bir tutku. Bazen bu iki tutku aynı bünyede buluşuyor. “Bir yönetici aynı zamanda bir bilge ve düşünür olmalıdır,” der Sokrates. Daha sonra onun ekolünden devam eden Aristo’nun yetiştirdiği ve tarihin en büyük yöneticilerinden biri olan Büyük İskender sanırım  Sokrates’in bu görüşüne en yakın olan isimlerden bir tanesi. Kurduğu büyük kütüphane ise tarihe ve bilime ışık tutmuş. Dünyanın farklı dönemine yön vermiş yöneticilerin ve ülkelerin bilgiye değer vererek inşa ettiği böylesine devasa ve değerli kütüphanelerin yeryüzünün farklı noktalarında mevcut ve bugün hala yaşıyor. Bünyesinde hem bilgiye olan sonsuz açlığı hem de seyahat tutkusunu barındıranlar için bu etkileyici kütüphaneleri görmek ve keşfetmek son derece önemli. Biz de okumayı ve gezmeyi seven gezginler için dünyanın en en etkileyici kütüphanelerini kısaca listeledik.

Trinity Üniversitesi Kütüphanesi - İrlanda

Bu kütüphane yaklaşık 800 yıllık bir geçmişe sahip ve İrlanda’nın en büyük kütüphanesi. Birçok filmde gördüğünüz muhteşem mimarisi ile araştırma sahnelerine ev sahipliği yapan yer olarak hafızalarınızda kalmış olabilir. Celtic rahipleri tarafından kurulan kütüphane dünyanın en nadide eserlerinden biri olan, “Book of Kells” yazmalarına da ev sahipliği yapıyor. Kütüphanenin arşivi öylesine derin ve geniş ki tam sayı vermek pek mümkün değil. Böylesine geniş bir bilgi arşivine ev sahipliği yapan kütüphaneyi yılda 500 binden fazla kişinin ziyaret ettiği kayıt altına alınmış.

Admont Manastırı Kütüphanesi - Avusturya

Alplerin eteklerine kurulu olan bu üniversite dünyanın en uzun koridorlarına sahip kütüphanesi olarak bilinmesinin yanında aynı zamanda Rococo tarzı mimarinin de göz bebeği eserlerden bir tanesi. Bu kütüphanenin mimari olan Josef Hueber,  mimari olarak zemin, tavan ve sütunları benzersiz bir renk kombinasyonu ile bir araya getirmiş. Geniş pencereleri ile gün ışığını en doygun şekilde alan kütüphane için mimarı, “Zihnin ışıkla dolması gerektiği gibi, kütüphane de ışıkla dolmalı,” sözünü sarf etmiş.

New York Halk Kütüphanesi - Amerika Birleşik Devletleri

ABD’nin en büyük üçüncü kütüphanesi aynı zamanda mermerden yapılan en büyük yapı konumunda. Kütüphane içeriği dünyanın her yerindeki üniversitelerden gelen çalışmalar ve nadide eserler ile birlikte eşine ender rastlanır bir bilgi arşivine ulaşmış durumda. Gene de bunun ABD’nin en büyük kütüphanesi olmadığını daha fazla eser barındıran kütüphaneler olduğunu söylemek de fayda var. New York Halk kütüphanesinin ana bölümlerini istediğiniz gibi ziyaret edebilirsiniz. Ancak ABD’de yer alan ve eser zenginliği ile belki de dünyanın en büyük kütüphanesi olan Harvard Kütüphanesi için izinli olmanız gerek. New York Halk Kütüphanesi aynı zamanda henüz geçmişi o kadar köklü olmayan Amerika’nın en değerli mimari eserlerinden bir tanesi.

Klementinum - Çek Cumhuriyeti

Prag gezginlerin çok iyi bileceği gibi turizm alanında Avrupa’nın yeni gözdesi sayılır. Bunun en büyük nedeni ise ziyaretiniz sırasında şehrin sizi Orta Çağ dönemine doğru bir zaman yolculuğuna sokan havası. Paha biçilmez birer sanat eseri olan freskleri ile ünlü olan ve her noktası ayrı bir sanat, işçilik sergileyen Klementinum Kütüphanesi de şehrin en çok ziyaret edilen noktalarından bir tanesi. Oldukça zengin bir içeriğe sahip olan kütüphanenin, ağaçtan yapılmış sütunları arasına gizlenmiş raflarını dolaşıp, bin yıllık yazma eserleri incelerken kendinizi bir fantastik filmin içinde sanabilirsiniz.

Bibliotheque Sainte - Fransa

Popüler kültürün en gözde eserlerinden biri olan Harry Potter’ı hepimiz biliyoruzdur. Filmde yer alan kütüphane sahneleri de aşinayız. Fransa’da 1850 yılında yapılan Bibliotheque Kütüphanesi de filmdeki ile oldukça benzer bir yapıya ve mimariye sahip. Kütüphanenin iç dekorasyonu ise tamamı ile ahşap malzemeler ile sağlanmış.

The Escorial Kütüphanesi - İspanya

Dünyanın en büyük kütüphanelerinden biri olan ve İspanya’nın başkenti Madrid’e 45 km uzaklıkta bulunan “El Escorial”  hem içeriğinin zenginliği hem de devasa mimari yapısı ve sanatı ile benzersiz bir kütüphanedir. Ahşap raflara yıpranmaması için özenle dizilmiş kitapların arasında kaybolurken devasa kütüphanenin koridorları boyunca tavanı da gözden kaçırmamalısınız. Zira “El Escorial”  kütüphanesinin tavanı da baştan sona bir sanat galerisi gibi.

Aberdeen, İskoçya

Listemizin bu sırasına kadar dünyanın hem mimari hem de tarihi açıdan en değerli kütüphanelerini sıraladık. Saydığımız kütüphaneler aynı zamanda sahiplik yaptıkları nadide eserler bakımından da kıyas kabul etmeyecek derecede zenginler. İskoçya’da yer alan Aberdeen Kütüphanesi de eser niteliği ve niceliği bakımından zenginliği, öğrencilere sağladığı çalışma alanı ile diğer kütüphaneleri aratmıyor. Ancak Aberdeen tarihi bir yapıya sahip değil aksine son derece modern bir tasarım ile dünyanın her yerinden araştırmacıların ilgisini çekiyor.

Kaynak: www.neredennereye.com / Gezgin

KÖTÜLÜK İYİLEŞİR Mİ?

Önceleri kötülüğün vücut bulmuş hali diye nitelemiştim onu çünkü bile isteye kötülük yapıyordu gözümün önünde. Kötü konuşuyor, dedikodu yapıyor, asılsız söylentiler yayıyordu. İnsanların yaşamlarında maddi ve manevi kayıpların sebebi olma ihtimali çok yüksekti ve bunun ne kadar farkındaydı merak ederdim.

Gerçekten, söylemlerimiz ve hareketlerimiz ile kime ne kadar fayda sağladığımız veya ne kadar zarar verdiğimizin ne kadar farkındayız? “Söz büyüdür” cümlesinin hakkını günlük eylemlerimizde ne kadar veriyoruz?

Ve tersi de doğrudur, yapmadıklarımız ve sustuklarımız ile de zarar verebiliriz karşımızdakine. Yani sorumluluğumuz hem yaptıklarımız hem de yapmadıklarımız hem konuştuklarımız hem de sustuklarımızdır. Bu yüzdendir kime nerde nasıl tepki verdiğimiz ve bu tepkinin şekli ve tarzının önemi. 

İnsan bildiğinin en doğrusunu yapar cümlesinden hareket edersek, kötülük bir bilme hali olabilir mi veya kendini koruma hali? Kötülüğün vücut bulmuş olma halini kimsenin kabul edeceğini sanmam, insan kendini türlü türlü hallerde korumaya alabilir ve belki kötü konuşmak kötü davranmak yalan söylemek de bunun bir parçası olabilir. Konu, burada yapılanın doğru olup olup olmaması değil, kötülüğün doğruluğu olmaz elbette, burada söz konusu olan kötülüğün ardındaki sebep..

Hayatınızda “kötü” diye nitelediğiniz kişilerin, tarafsız ve önyargısız bir şekilde, neden kötü olduğunu düşündünüz mü hiç? Misal ben, yazının başında da dediğim gibi, önceleri ve uzunca bir süre, kötülüğün vücut bulmuş hali kimdir diye sorsalar “onu” gösterirdim derdim. Ta ki bir gün, bir an, kısacık bir an, onun aslında ne kadar sevilmeye aç olduğunu fark edene dek. Biliyordum çünkü O’nun o halini fark ettiğimde başka birini hatırlamıştım.

O birinin hırçınlığının, kavgacılığının sebebini de uzunca süre anlamamıştım. Kendisini çok sevmeme rağmen ilişki kurmakta çok zorlanmış, ancak takdir edilmeye, onaylanmaya ne kadar ihtiyacı olduğunu anladığım noktada başlamıştı sihir. O sevildiğini sadece sözle değil, sözün devamındaki davranışla, davranışın ve sözün sonunda yayılan enerji ile anlamak, hissetmek istiyordu… Aslına bakarsanız hepimiz gibi… Bense, nasılsa biliyordur onu ne kadar sevdiğimi diye düşündüğümden ve hırçınlığının kendimce sebeplerinden ve O’nu çokça yargıladığımdan farkında olmadan ve aslında istemeden uzak tutuyordum kendimden. Ve yine aslına bakarsanız yine çoğumuz gibi..

O kötü dediğimiz kişiler ya hiç sevilmediyse, ya sevmeyi bilmiyorsa ya yaşamaktan ödü kopuyorsa veya kendini güvensiz hissediyorsa? Ya tüm zayıflıklarını kötülük maskesi ile saklamaya çalışıyor, kibirli özgüveni ile sarıp sarmalıyorsa? Ya hala keşfedemedi ise sevmenin ve sevilmenin sonsuz gücünü ve güvenini?

Sevgimizi, en çok bize en yakın olanlardan esirgeriz nedense. “Nasılsa biliyor”’un rahatlığına kaçarız çoğu kez. Oysa en çok en yakınımızdakilerin sevgimize şefkatimize ihtiyacı vardır bizim ihtiyaç duyduğumuz gibi. Anne, baba, sevgili, eş, çocuk, dost… en son kime şefkat gösterdiniz, ki bence sevgiden çok daha fazla ihtiyaç duyuyoruz şefkatle yaklaşılmaya.

İşte kötülüğün vücut bulmuş hali olarak tanımladığım kişinin o yavru kedi tadındaki sevilme ihtiyacını fark etmemle birlikte O’na olan bakış açım da değişti… Kendiliğinden oldu her şey… Fark etmem ile birlikte şefkat duygusunun yayıldığını fark etmem gibi, ki genelde böyle olur, beklentisiz sevgiyle birlikte şefkat kendiliğinden yayılır…

İlk tanıdığımız, çok yakından tanımadığımız veya yaşamlarımıza henüz çokça sokmadığımız kişilere şart koymayız da yine en yakınımızdakilere neden koyarız o şartları? Onaylanmak bekleriz de niye onay vermekte takdir etmekte bu kadar zorlanırız? Ve neden sevgilerimiz özlemlerimiz şartların kıskacında boğulur, kalıpların altında ezilir? Ne olur serbest bıraksak o saf enerjiyi?

Sahi ne olur?

Hep sevgi diyoruz ya, sevginin bir başka hali olan şefkati de çok önemsiyorum ben. Şefkat göstermekte neden çok zorlanırız neden çoğu kez acıma ile karıştırırız?

Şefkat ancak karşılıksız, koşulsuz ve şartsız sevdiğimizde bırakıyor kendini özgürce… Aksi halde ağır aksak devam ediyor yoluna, mış gibi yapıyor… Yaşamınızda affedilmeyen, kızgınlıkla üzüntüyle hatırladığınız, kaygıya sebep veren, keşkeleri barındıran her şeyde vardır şefkatin eksikliği. Şefkat ve sevgi olmayınca da iyileşmiyor o mevzu, maalesef hep öyle yaralı kalıyor yaşamda ve hiç ihtiyacınız yokken o duyguyu veya hali taşıyorsunuz kocaman ağır ve atılamayan bir yük gibi.. Kabul, her zaman çok kolay olmuyor o sevgi ve şefkati ortaya çıkarmak… Ama zannedildiği kadar da zor değil.

Başkasının size şefkat duyması veya sizi sevmesi için değil, ki edilse dahi işlemez, her ne ise mevzu onu anlamak, olduğu hali ile kabul etmek ve şefkat göstermek için niyet edildiğinde gelir niyetin karşılığı. Artık hangi yoldan nasıl halledilecek ise nasıl anlaşılacak ise öyle gelir çünkü herkesin anladığı dil başkadır o dile göre tasarlanır yaşamdaki yollar. Bazen nazikçe bazen de sertçe yaşarız bu yüzden. O yüzden gelene, geliş şekline de kızmamak, anlamaya ve görmeye çalışmak kafi…

Niyet sihirdir. Yeter ki niyet edilsin mevzunun iyileşmesine, başlar sihir çalışmaya. Hele bir de alışkanlık ettiniz mi, kolaycacık olur o şifalı niyetler.

Hem ayrıca kötü dediğiniz insanlara belki sevginin şefkatin vesilesi olursunuz kim bilir? Ve kötülükten pırıl pırıl bir aydınlık çıkar ve o aydınlık ile sizler de şifalanırsınız kim bilir?

Kaynak: Gaia Dergisi/İnsan ve Toplum/Seval

WATERSTATION - https://www.waterstation.com.tr/ - 850 532 0 282

YÜRÜMEYE HAZIR MISINIZ?

BAFRA ROTALARI  

Samsun'un Bafra ilçesindeki İKİZTEPE-NERİK KÜLTÜR YOLU meraklılarını bekliyor. 

Genel Bilgiler

Denizin mavisiyle yalçın sıradağların yeşilinin buluştuğu Karadeniz coğrafyasının armağanıdır Samsun’un Bafra ilçesi. Etkileyici doğal güzelliklerinin yanı sıra sayısız kültürel eser hediye etmiştir insanlık tarihine. Yöreye özgü tütünüyle hafızalara kazınmış olan Bafra, verimli toprakların filizler verdiği kendi ismiyle anılan ovaya kurulmuştur. Yerleşime hayat veren göl, akarsu ve deniz üçlemesinin oluşturduğu suyun bereketiyle beslenen bu zengin coğrafya, Kızılırmak’tan ayrı düşünülemez.

Genelde Samsun özelde ise Bafra, Karadeniz kültür turizminin gerisinde kalmış durumdadır. Oysa Bafra, Kızılırmak Deltası, İkiztepe Ören Yeri, Asarkale ve Tepen Deliği tarihi mekanları, Altınkaya ve Derbent baraj gölleri, Karadeniz yaylalarıyla yarışacak dağ köyleri, Aparı takım şelaleleri, yamaç paraşütü pistleri ve yöresel lezzetleriyle turizmde bir marka değeri taşımaktadır.

Bafra İkiztepe-Nerik Kültür Yolu Çalışması Hakkında

Bafra'nın var olan turizm potansiyelini değerlendirmek adına, antik dönemde Vezirköprü 

İkiztepe

ilçesi Oymaağaç köyündeki kutsal Nerik Kenti’nden İkiztepe’ye bakır madeni getirilen eski tarihi ve kervan güzergahlarını kullanarak İkiztepe-Nerik Tematik Kültür Yolu’nu oluşturduk. Kültürel bir tema üzerine kurgulanmış ve tarihte belirli bir amaç adına kullanılmış eski yolların turizme kazandırılması anlayışıyla ortaya çıkardığımız İkiztepe-Nerik Kültür Yolu, Bafra ilçesini cazip bir destinasyon olarak turizm vitrinine taşıyacaktır. 

Günübirlik olarak oluşturulan 23 yürüyüş güzergahının toplamı 231kilometreye ulaştı. Rotalar önemli doğa alanlarından da geçtiği için bölgede kırmızı-beyaz işaretler (Grande Randonnee sistemi) kullanılmadı.15 dağ bisikleti parkurunun toplam uzunluğu 1444 kilometreyi buldu.

Kentte ayrıca yamaç paraşütü, su sporları, kampçılık ve karavan, flora ve kuş gözlem turları gibi turizm aktivitelerine katılabilirsiniz. 

Kanlıçay Hasan Göleti

Konaklama

Bafra Öğretmenevi
Mevlana Mah. Bakırpınar Yolu No:18, Bafra/Samsun
Tel : (0362) 537 2938

Sevgi Otel
Alaçam Cad. Akbank Karşısı No:6, Bafra, Samsun, 55410
Tel : (0362) 543 1481

En İyi Sezon

Bafra parkurlarında yürüyüş ve bisiklet aktiviteleri için en uygun zaman Mayıs-Eylül ayları arası.

Ulaşım

Bafra ilçesi Samsun il merkezine 50, Ankara’ya 441, İstanbul’a 744, Sinop’a ise 108 kilometre uzaklıktadır. Günün her saatinde il merkezine dolmuş bulabilirsiniz. Şehirlerarası otogardan kalkan pek çok firma ile Türkiye’deki her noktaya seyahat edebilirsiniz. 87 kilometre uzaklıktaki Çarşamba Havaalanı’ndan ise çeşitli firmalar, Ankara ve İstanbul’a seferler düzenlemektedirler. Yaz aylarında ayrıca İzmir ve Antalya kentlerine uçuş yapılmaktadır. 

En İyi Parkurlar

Bafra Yürüyüş Parkurları'nın en iyi güzergahları; 

• Sakızcı-Hacıyaylası-Ağanınköyü-Deretarla (11 km)
• Deretarla-Uluavlu Köprüsü-Başkaya (7 km)
• Deretarla-Kaluk-Göynücek-Başkaya (8 km)
• Karabaş Seyir Terası-Hacıağaçboğazı (8 km)
• Karabaş Seyir Terası-Çatak (14 km)
• Çatak-İğdir Koyu (16 km)
• İğdir Koyu-Altınkaya Baraj Gövdesi (18 km)
• Kapıkaya-Boğazkaya-Taşbaşı-Kapıkaya (6 km)
• Sakızcı-Çayboyu-Ağanınköyü (9 km)
• Uluhavlu-Değirmenyanı-Bengü (8 km)

İletişim ve Bilgi
BAFRA BELEDİYESİ
Web      : www.bafra.bel.tr
Tel        : 0362 5432320
e-posta  : bilgi@bafra.bel.tr

Delta Leylek Ormanı

Rotalarla ilgili bilgi ve rehberlik için;

Şükrü GÜN (Tüm rotalar)
Tel : 0555 2554324
Ali Osman KARADENİZ (İlyaslı)
Tel : 0532 7321022
Ali ŞİMŞEK (Başkaya)
Tel : 0542 3660974
Bahri BOZOK (Kapıkaya)
Tel : 0542 2777469
Bünyemin KIVRAK (Vezirköprü)
Tel : 0532 5927829
Mustafa DENİZ (Hacıyaylası)
Tel : 0535 2320005
Selami SAYIM (Sakızcı Köyü)
Tel : 0536 742 2626
Samet HAS (Bisiklet)
Tel : 0545 5384422
Hasan Alp ŞAHİN (Bisiklet)
0543 5621127
Muhammed Ali YILMAZ (Bisiklet)
Tel : 0541 8866853
Burhan APAYDIN (Yamaç Paraşütü)
Tel : 0537 9359111

Parkurlar hakkında bilgi almak için : www.ikiztepenerik.com
Rehber kitabı edinmek için            : info@ikiztepenerik.com
Rota görselleri için                        : http://ersinfoto22.blogspot.com/

Harita

KAYNAK: http://ersindemirel.blogspot.com/2016/01/bafra-rotalari.html 

YAŞAMINIZI RENKLENDİRİN

Türkiye'nin 6 Bitki Festivali

Oldukça verimli topraklara sahip olan bir ülkede yaşıyoruz. Hal böyle olunca her bölgede hayatımızı renklendirecek bir festivalle karşılaşmamız da kaçınılmaz oluyor. Festivaller, özellikle seyahatlerinde farklı bir tecrübe edinmek isteyenlerin vazgeçilmez aktiviteleri arasında. Ülkemizde oldukça zengin bitki örtüsüne sahip coğrafyalar bulunuyor. Dolayısıyla pek çok şehirde birbirinden renkli bitki festivali düzenleniyor. Eğer tatillerinizi sıraladığımız bu festivallerin gerçekleştiği zamanlara denk getirecek olursanız, sizleri çok farklı deneyimlerin beklediğini bilmenizi isteriz.

1 – Bozcaada Bağ Bozumu Festivali

Eylül ayının ilk haftasında başlayan Bozcaada Bağ Bozumu Festivali, bu huzur dolu adanın en güzel dönemini temsil ediyor aslında. Uzun yıllardır geleneksel olarak düzenlenen Bozcaada Bağ Bozumu Festivali, 3 gün boyunca adayı eğlenceli etkinliklerle buluşturuyor. Festival kapsamında, bağlarda hasat edilen üzümler, traktörler ve at-eşek arabaları ile davul-zurna eşliğinde Cumhuriyet Meydanı'na getiriliyor ve temsili olarak meydana indiriliyor. Eğlence bundan sonra başlıyor; çeşitli konserler ve yarışmalar organize ediliyor. Bozcaada Bağ Bozumu Festivali, özellikle adanın ruhunu özümsemek için harika bir fırsat. Siz bir de Bozcaada'yı eylülde görün.

2 – Alaçatı Ot Festivali

Her yılın nisan ayında gerçekleşen Alaçatı Ot Festivali, ülkemizin en popüler festivalleri arasında yer alıyor. Festivalin çıkış noktası ise Ege otlarının çeşitliliğini tanıtmak ve bu otlarla yapılan unutulmaya yüz tutmuş geleneksel yemekleri hayata yeniden kazandırmak. 2 gün süren Alaçatı Ot Festivali'nde çok farklı otları keşfedebilir, damak tadınızı yeni lezzetlerle buluşturabilirsiniz. Festival kapsamında; otları tanıma ve toplamı gezileri düzenleniyor, yemek atölyeleri ziyaret ediliyor, yabani otlarla ve bitkilerle beslenme seminerleri ile konserler organize ediliyor. Anlayacağınız Alaçatı nisan aylarında yemyeşil bir kokuya bürünüyor.

3 – Isparta Gül Hasadı Festivali

Ülkemizde görüp görebileceğiniz en mis kokulu festivallerden biri Isparta Gül Hasadı Festivali. Türkiye'nin gül bahçesi olarak nitelendirilen Isparta'da, güller açmaya başladı mı ortalık da bir şenlik havasına bürünüyor. Mayısın 15'inden haziran ortasına kadar süren hasat mevsimi kapsamında düzenlenen festivalde, gül bahçelerinden toplanan güller fabrikaya götürülüyor ve fabrikalarda gül kokulu sabunlar, kolonyalar, lokumlar, reçeller ve temizlik ürünleri yapılıyor. Katılımcılar ise sabah 5'te başlayan gül hasadına dahil oluyor, saat 10'a kadar gül toplamaya yardım ediyorlar. Sonrasında güllerin fabrikadaki aşamalarına şahit oluyorlar. Bununla birlikte şehrin sokakları, caddeleri ve bahçeleri de güllerle donatılıyor. Mis gibi bir bahar için yolunuzu mutlaka mayıs ya da haziranda Isparta'ya düşürün deriz.

4 – Bodrum Acı Ot Festivali

Bu listenin en genç üyesi olarak yerini alan Bodrum Acı Ot Festivali, 2018 yılında ilk kez organize edilen taptaze bir festival. 24-25 Mart tarihlerinde gerçekleşen festival, Bodrum'un meşhur acı otu başta olmak üzere, bölgenin diğer yöresel lezzetlerini de tanıtma amacını güdüyor. Festival kapsamında; yerli üreticilerin topladıkları otlar ve yöreye özgü tatlar katılımcılarla buluşuyor, otlarla birlikte saklı kalmış yöresel lezzetler de gün yüzüne çıkıyor. Bununla birlikte yerli müzisyenlerin sokak performansları, gastronomi sohbetleri ve yemek şovlarıyla da daha da bir renkleniyor Bodrum sokakları. İlk festival ile ilgili daha detaylı bilgi edinmek isteyenleri de şöyle alalım.

5 – Adana Portakal Çiçeği Karnavalı

Adana Portakal Çiçeği Karnavalı, ülkemizin ilk ve tek sokak karnavalı olma özelliği taşıyor. 2013 yılından itibaren nisan ayının ilk haftası organize edilen festival boyunca şehir, inanılmaz renkli ve eğlenceli görüntülere sahne oluyor. Portakal, mandalina, greyfurt ve limon ağaçlarının çiçek açtığı zaman diliminde gerçekleşen festival kapsamında; açık-kapalı alanlarda konserler, sergiler ve gösteriler organize ediliyor. Ancak hiç şüphesiz festivalin en ilgi çekici kısmı katılımcıların renkli kostümler giyerek gerçekleştirdikleri kortej yürüyüşü.

6 – Isparta Lavanta Hasadı

Ülkemizin gül bahçesi olarak nitelendirdiğimiz Isparta, lavanta tarlaları ile de son zamanlarda adından sıklıkla söz ettiriyor. Isparta'nın Keçiborlu ilçesine bağlı Kuyucak Köyü'nde gerçekleşen hasat zamanı, mayıs ayının sonunda başlıyor ve ağustos ayının başına kadar devam ediyor. Hatta geçen sene temmuz ortasında "Lavanta Tarlalarını Dolaş" isminde bir etkinlik de düzenlenmişti. Lavanta hasadına tanıklık etmek oldukça iç açıcı bir aktivite olsa gerek. Yalnız küçük bir bilgilendirme; bu yıl mevsim şartlarına göre sezon, belirtilen tarihten 5-10 gün erkene alınabilirmiş.

Kaynak: www.neredekal.com