SACİDE YORULMAZ: "BEN RESİM YAPMAYI HEP SEVDİM"

Sanat Aşığı SACİDE YORULMAZ ile biyografik söyleşi

Kimi zaman tamamlanmamış bir desende yansıyabilir yaşamın tüm izleri; mutlu insan yüzleri, seher vaktinde çiftçilerin tarlaya gidişleri, acı bir martı çığlığı, kalay yapan bakır ustasının alın teri, yılkı atlarının koşuşturmaları, akşam kızıllığında yorgun değirmencinin emeği, körpe çiçekler, sevimli böcekler konumlanır beyaz tuvallere…  

Paletteki boya öbekleriyle sarmaş dolaş olan fırça, merdiven basamaklarını yavaş yavaş çıkan yaşlı adamın baston sesini bize duyururken; konakların ıssızlığını, taş duvarların ve eski vazodaki kurumuş güllerin suskunluğuna da tanık eder bizleri.

Güzelliklerin iyilikle buluşması gibi hayaller desenlerle, desenler renklerle buluşur Sacide Yorulmaz Resim Atölyesinde.

Karşıyaka Belediyesi Sanat Galerisinde, Ressam Miray Yurtseven’in kişisel sergisinde tanışma olanağı bulduğumuz Ressam, Eğitimci, Resim Öğretmeni Sacide Yorulmaz ile kendi ismi ile anılan resim atölyesinde, bir söyleşi günü için söz aldığımızda gönülçelen bir sanat ortamında bizi ne gibi güzelliklerin beklediğini az çok kestirebiliyorduk. Birkaç gün sonra… Henüz demlenmiş taze çay kokusunu izleyerek kendimizi Sacide Yorulmaz Resim Atölyesinin kapısında buluverdik.

Sıcacık, sevecen ve şefkat yüklü ses tonuyla bizi karşılayan Sacide öğretmen ile resim sanatını, çağdaş eğitimi, kursları, atölye çalışmalarını konuştuk. Çocukluk ve ilk gençlik yıllarındaki sanatsal süreçleri anlattı Sacide Hanım. Sanat eğitimini, profesyonel deneyimlerini ve unutamadığı anılarını paylaştı bizimle.

1950 senesinin yılbaşı gecesinde Alaşehirli bir tüccarın çocuğu olarak dünyaya gelen Sacide Öğretmen, o gecenin aynı zamanda Kadir Gecesi olması nedeniyle doğumuna özel anlamlar yükleyen ailesini her zaman çok önemsediğini belirtirken sözcükleri tek tek ve özenle seçmesi dikkate değerdi.

Sacide Hocam, sizi tanımak istiyoruz. Bize çocukluğunuzu, o yılları ve Alaşehir günlerini anlatır mısınız?

Memnuniyetle… 1950, Alaşehir’de yılbaşı gecesi doğduğumu ve o gecenin Kadir Gecesi olduğunu biliyorsunuz. Lise son sınıfa kadar Alaşehir’de yaşadım. Biz dört kardeşiz. Pakize, Ben, Nahide ve Mustafa.

Nahide Hocamızı saygıyla anıyoruz..

Bu arada; sevgili kardeşim Nahide’yi yakın zaman önce yitirdik. Bu acı hepimizi derinden üzdü. Babam Ahmet Uzal tüccar, annem Adile Uzal ise elişlerinde çok becerikli bir ev hanımıydı. O yıllarda Alaşehir’de bağcılık çok gözdeydi. Pamuk ve iğde üretilirdi. Babam 1965 yılına kadar pamuk, incir, iğde ticareti yaptı.

Evimize yakınlığından dolayı ben Alaşehir 5 Eylül İlkokulunda okudum. Şimdi gurur ve saygıyla andığım ilk öğretmenim Niyazi Timuçin’i hiç unutamıyorum. Matematiği çok severdi. Resim, müzik ve beden eğitimi derslerinde bile bize matematik çalıştırırdı. Tarihi olayları harika anlatırdı, adeta o günleri yaşatırdı öğrencilerine. Mesleğinde yetkin bir değerdi diyebilirim.

Efendim, 1950’li - 60’lı yıllara tanıklık etmiş bir eğitimcisiniz, o dönemin sosyal yaşamından da söz edebilirseniz mutlu oluruz. 

Elbette… Öncelikle belirtmeliyim ki; o dönemlerde insanların birbirlerine olan ilişkisi ekonomik çıkar ekseninde değil, içtenlik, sevgi ve saygı eksenindeydi. Söz ağızdan bir kez çıktığında mutlaka yerine getirilirdi. Büyüğe saygı, küçüğe sevgi her zaman geçerliliği olan bir değerdi. Toplumsal yasa gibi kabul edilen görgü kurallarına herkes mutlaka uyardı. Her taşra kasabasında olduğu gibi feodal yapının egemen olduğu bir kasaba kültürü de göze çarpıyordu fakat ne var ki; İzmir’e ve deniz kültürüne yakın olmamız bizim rahat bir soluk almamızı sağladı. Her yaz denize, halamızın yanına Narlıdere’ye gidiyorduk. Dolayısıyla İzmir kültürünü aldık, İzmir rahatlığını yaşadık. Yüzmeyi öğrendik, denizi ve çevre ilişkilerini öğrendik. Hayata bakışımız değişti. Bu saydıklarım belki de yaşamımızdaki önemli kazanımların başlıcası sayılabilir. Kasaba ve taşra kültüründe durumlar daha farklı oluyor. Bir örnek verecek olursam ablamın okumasındaki tek engel baskıcı kasaba kültürünün olumsuz etkisiydi. 60’lı yıllarda dilediğin zaman sinemaya bile gidemezdik. Çarşamba günleri sinema günümüzdü, o gün okul olmadığından öğleden sonra sinemaya giderdik ya da sosyal etkinlikler olurdu. Babamızdan izinsiz mümkün mü sinemaya gitmek... Yalvar yakar giderdik arkadaşlarımızla… Yazlık sinemaları da unutamıyorum, çiğdem çitleyip gazoz içtiğimiz yaz akşamlarını..

Yazları bağlara giderdik. Bağlarda kule dediğimiz bağ evleri vardı. Üzüm başta olmak üzere tüm sebze türleri yetişirdi bağlarımızda. Çekirge ve Peygamber Devesi yakalayıp sonra serbest bıraktığımız o günlerden kalma alışkanlık olsa gerek, toprakla, bağ ve bahçeyle uğraşmaktan bugün bile büyük haz duyuyorum. Ayrıca; kız arkadaşlarımla birimizin evinde toplanır plak çalar, müzik dinler, dans ederdik. Sosyalleşirdik kendimizce…

Amcam hacı olduğu için plak ve pikap gibi dönemin yeniliklerine pek sıcak bakmazdı. O nedenle bizim evde radyonun dışında benzer aygıtlar yoktu. Haberler radyodan dinlenir ve sadece eve alınan günlük Yeni Asır Gazetesi okunurdu. Babamın eve asla sokturmadığı Ses, Hayat, Foto Roman, Resimli Roman, Tommiks ve Teksas’ı arkadaşlarımızla değiş tokuş yöntemiyle okurduk. İşte böyleydi o günler… 

Özel bir çocukluk dönemi yaşadığınızı söyleyebilirim, ilkokulda hiç sanatsal etkinlikler oluyor muydu, oluyorsa halkın bu etkinliklere yaklaşımı nasıldı?

O yıllarda, daha çok sahne sanatları; tiyatro, piyes, skeçler, monolog vb. oyunlar “Müsamere” adı altında sergilenirdi. Tüm öğrenci velileri ve aileleri salonu doldururdu. 1960’ın Mayıs ayı içinde bir resim sergisi hazırlığına girişmiştik ama nereden bilebilirdik ki bizim serginin açılış tarihi olan 27 Mayıs 1960 günü ihtilal olabileceğini. Tüm hevesimiz kırılmıştı. Her okul kendi Okul Gecesini yapardı o yıllarda.

Resim Sanatıyla ilk merhabalaşmanız nasıl oldu, anlatır mısınız?

1963 yılında Alaşehir Ortaokuluna başladım. Hiç unutmam Akademi mezunu resim öğretmeni Enis Borat kendi yaptığımız tuvallere yağlıboya çalıştırıyordu. Evde, Pazar günlerimiz tuval hazırlamayla geçiyordu. Ders zamanı boyalarımızı tuvalimizi kapıp Alaşehir’in tepelerine çıkıp, desen çizip, boyayıp tekrar bir sonraki derse nasıl yetişebildiğimizi bugün bile merak ederim. Başarılı resimler okul salonlarındaki panolarda sergilenirdi. Yaptığın birçok resim o panolarda aylarca sergilendi. Resimle ilk tanışmam ve bu sanata karşı yönelmem o dönemde başlamış oldu.

Sacide Hocam, resme ilk başladığınız o yıllarda gene bu sanatla ilgili ve bizimle paylaşabileceğiniz bir anınız var mı?

Olmaz mı, var elbette. Anlatayım…

Resim Öğretmenimiz Enis Borat evdeki bir objenin resmini yapmamızı ev ödevi olarak verdi. Ben de, evdeki konsolu çalışmayı düşündüm ve hazırlığımı yaparken İzmir’den bizde konuk olarak bulunan ahbabımız; “Gel ben sana güzel bir konsol çizeyim” dedi. Ve öyle bir konsol çizdi ki; şahane!

Ertesi gün okula gidip öğretmenime konsol resmini gösterdiğimde bana; “Sen mi yaptın?” diye sordu. Ne diyeceğimi bilemiyordum. Karmaşık duygular içerisinde “Evet, ben çizdim” yanıtını verdim. Daha sonra Enis öğretmen, herkesten kendi elinin resmini çizmesini istedi. Yoğun bir telaş içerisinde sol elimin desenini çıkardım resim kağıdının üzerine. Öğretmen, uzunca baktıktan sonra; “Evet şimdi anladım konsol resmini sen yapmışsın” dedi. Tabi aradan uzun yıllar geçti ve ben, bir gün, gene Enis öğretmenime rastladığımda konsol resmini kendim yapmadığımı itiraf ederek masum da olsa minik yalanımın manevi yükünden arınmış oldum.

Sırası gelmişken benim için saygın ve önemli bir anımı daha paylaşmak isterim. Ortaokul 2. sınıfa devam ettiğim günlerdi. Babam evdeydi ve divanda yan uzanmış yatarken habersizce onun karakalem resmini çizdim. Beni fark ettiğinde; “Ver bakayım, ne yaptın?” dedi. Korku karışık resim kağıdını kendisine uzattığımda; “Aferin, güzel olmuş!” demesi beni resim konusunda yüreklendirmişti. Evdekileri yanına çağırdı ve resmi onlara mutlulukla gösterdi. Çok kısa zamanda güzel bir resim olmuştu.

 

Öğretmen ödev vermese bile evde ne bulursam desenini çıkarırdım. Saksıdaki çiçek, bağdaki eşek vb.. Sonra öğretmenime götürürdüm. Beni takdir eder ve övgü dolu sözlerle gönlümü alırdı. Ben resim yapmayı hep sevdim.

    

Anılar için teşekkür ederiz hocam. Alaşehir Ortaokulundaki öğreniminizi tamamladıktan sonraki süreci nasıl değerlendiriyorsunuz?

O yıllarda Alaşehir’de lise yoktu ama bir kız meslek lisesi yeni açılmıştı ve ben 1965 yılında Alaşehir Kız Meslek Lisesi resim bölümüne kaydımı yaptırdım. Zaten öğretmenim de resim bölümüne girmemi çok istiyordu, isabet olmuş. Resim Bölümü öğretmenim Özay Hanım da çok iyiydi. Üç yıl boyunca eşsiz güzellikte günler geçirdiğimi söyleyebilirim.

Hocam, üniversite dönemini, resim sanatıyla daha fazla zaman geçirdiğiniz süreç olarak tanımlayabilir miyiz?

Olabilir, belki ama her dönemin kendine özgü zaman-mekân değişkenleri var. 1968-1969 Öğretim Döneminde Ankara Kız Teknik Yüksek Öğretmen Okulunu kazanarak üniversite hayatıma Ankara’da başladım. Okulumuz Beşevler semtindeydi. Hiç unutmam, birinci sınıftayken Alaşehir depremi olmuştu. Telefonlar kesilmişti. Bir süre babama ulaşamamış, telaşlanmıştım… Babam arayıp da sesini duyuncaya kadar da üzüntüyle karışık telaşım hiç bitmemişti. Haber alamamanın çaresizliği çok fena oluyor. Edebiyat, fizik, kimya, matematik, yabancı dil, sanat tarihi derslerini alıyorduk. Resim bölümü dersleri en çok zamanı alan derslerdi. Temel Sanat Eğitimi, kroki dersi, tezyinat, tekstil, iç mimari, moda tasarımı vb. derslerle çok yönlü bir eğitim alıyorduk. Değişik teknikler dersinde de ebru sanatı, baskı teknikleri, lavi, ağaç baskı, taş baskı, linol baskı teknikleriyle, suluboya, guvaş, yağlıboya, teknikleri tek tek öğretilmeye çalışılıyordu. 

Ankara’da yurtta mı kalıyordunuz?

Evet, ilk yıl özel bir yurtta kalmıştım, sonraki yıllarda devlet yurduna geçtim. Öğretmenlerin 600 TL aldığı dönemde bize karşılıksız 350 TL burs ücreti bağlanmıştı. Ama koşul olarak, mezuniyet sonrası 6 yıl devlet için çalışmak zorunluluğu vardı.

Etkisinde kaldığınız, eğitimciliğinden ve sanatından etkilendiğiniz öğretmenleriniz oldu mu?

Ankara Kız Teknik Yüksek Öğretmen Okulu eğitim dönemindeki tüm hocalarım benim için saygın ve önemlidir ama etkisinde kaldığım ve beğendiğim hocalarım kroki dersimize giren Yurdagül Döl ve Tezyinat dersi hocam Mine Seçkinöz’dür.

Bugün çok daha ayrımında olduğum bir noktayı belirtmeden de geçmek istemiyorum. Gençken, “ne zaman lazım olacak ki?” düşüncesiyle üstünkörü edindiğimiz birçok bilginin bugün ne denli gerekli ve önemli olduğunu görüyorum. Gençlere sizin aracılığınızla seslenmek istiyorum;

“Arkadaşlar araştırın, öğrenin ve bilgilenin… İnanın bana, öğrendikleriniz bir gün gerekecek ve yaşamınızı kolaylaştıracaktır. Öğretmenlerimizin anlattığı her şeyi dikkatle dinleyin… ”    

Hocam, o dönemleri yakından deneyimlemiş biri olarak soruyorum;  eğitim sürecinde resim malzemesi bulmakta zorlanıyor muydunuz?

Hem de nasıl zorlanma!.. Ortaokuldan itibaren yaşanan en büyük sıkıntıydı. Fırçalarımızı gazyağında temizliyorduk. Bir kapta Bezir yağı vardı. Yağlı boyalar iki sıkımlık küçük tüplerde… Pazar günleri tuval yapma günümüzdü. Bocuk tutkalları benmari usulü eritiyor üstübeçle karıştırıp mukavvaların üstüne sürerek kendimize tuval hazırlıyordum. Bir günde on tane gibi. Tuvali çatlamış arkadaşlar gelip benden tuval istiyorlardı, veriyordum… Özellikle orta öğrenimde, fırçamızı da kendimiz yapardık iş dersimizde. O yıllar öyleydi.

Üniversite yılları daha farklıydı elbette. Çok güzel dostluklar kurduk, arkadaşlarımız oldu. Öğretmenlerimiz anlayışlı ve iyiydi. Arkeoloji bölümünden yurt arkadaşlarımız olmuştu. Dolayısıyla Ankara Arkeoloji Müzesi Pazar günleri bizim mekânımız oldu. Okul ve derslerimin dışında çok hareketli bir öğrencilik yaşıyordum. Hiçbir kültürel etkinliği kaçırmıyordum adeta; tiyatro, sinema, opera, bale vb… Her fırsatta kitap okuyordum. Türk klasikleri, Rus klasikleri, Dünya Edebiyatından seçme romanlar vb… Ataç sokakta Devrim yurdunda kalıyordum. Bir yandan da bulvarlarda, caddelerde gösteriler, öğrenci olayları, tutuklamalar, çatışmalar, ölüm haberler… Karmakarışık bir Ankara’da eğitimimi tamamladım.

1972 Haziran ayında Artvin’e Artvin Kız Meslek Lisesine atamam oldu. 15 Temmuz 1972 tarihinde göreve başladım ve ilk maaşımı aldım.

Artvin’den sonra 1973 yılında Turgutlu’ya atandım. Turgutlu Kız Meslek Lisesinde 3,5 sene Müdür Yardımcılığı yaptım. Daha sonra 1977 senesinde Müdür olarak Alaşehir Kız Meslek Lisesine atandım. 

2 sene müdürlük yaptıktan sonra kendi arzumla müdürlükten ayrıldım. Çünkü; idareciliğin bana göre bir şey olmadığını biliyordum. Öğretmenliği sevdiğim için, genel müdüre kadar gidip görevden affımı rica ettim. İdarecilikte sevimliliğinizi bir şekilde yitiriyorsunuz, oysa bana insanların sevgisi gerek.

Eşi ALİ ULVİ YORULMAZ ile

9 yıl Alaşehir’de kaldıktan sonra 1987 yılında, eşim Ali Ulvi Yorulmaz ile evlenerek İzmir’e geldim. Alsancak’ta İzmir 100. Yıl Olgunlaşma Enstitüsünde 10 yıl kadar çalıştım ve oradan da emekli oldum. Daha sonra yetişkin eğitimi, kurslar, atölye çalışmaları derken bugünlere geldik.  Ahmet Sadık adında 29 yaşında bir erkek evladımız var.

Hocam, ressam olmak ile resim öğretmeni olmak arasındaki ayrımı nasıl açıklarsınız?

Sanatı ayrı tutarak, resim dersinde resim yapabilmeye öğrenilebilir bir olgu olarak bakıyorum ben. Resim tekniğini öğrenmek, ışık gölge ilişkilerini doğru çözümlemek, renk bilgisi konusunda donanımlı olmak, oran, denge ve kompozisyon bilgisiyle dolu olmak resim sanatının temelini oluşturur. Bunlar öğretilebilir ve öğrenilebilir bilgilerdir. Ressamlık; resim tekniklerinin tümünü kullanarak kişinin kendi gözlem ve duyumsamalarından yola çıkarak resimde kendi tarzını yaratabilme ve bunu resmin fiziksel koşullarıyla yoğurarak sanatsal sonuca ulaştırma eylemliliğidir diye açıklayabilirim.

Temel resim bilgisini kazandırdıktan sonra öğrencileri olabildiğince özgür bırakmak ve onları çeşitli kural ve kalıplarla kısıtlamaksızın sanatsal çabalarını sürdürmelerini olanaklı kılmak kendi tarzlarını yaratmada onlara olumlu katkı sağlayacaktır. Ben buna inanıyorum.

Öğretmen olanlar bilirler; müfredat diye bir şey vardır ve siz buna uymak zorundasınız. Kimi zaman müfredata uymadığımız haller olmuştur ama müfettiş korkusuyla çoğu zaman müfredata bağlı kalarak çalışmak zorunda olduk. Ha, şimdiki aklım olsaydı asla müfredata uymazdım. Öğrencileri sürekli eleştirirdik. Oysa, öğrenciye temel resim bilgisini kazandırıldıktan sonra özgür bırakılmalı ki içindeki sanatsal eğilimini, ruhunu tuvale yansıtabilsin. Resim bölümünü bitirdiği halde resim yapmaya cesareti olmayan birçok insan tanıyoruz. Yöntem, kural, tarz derken çocuklarımızı boğuyoruz farkında olmadan. Serbest olsunlar ki; değerlendirirken ruhlarını eserlerinde nasıl yansıtabilmişler bir görelim, bakalım. Değil mi? Benim doğru gördüğümü o eğri görebilir ve tablosunda eğri bir vazo çizebilir değil mi? Onu “Vazoyu neden eğri resmettin?” diye eleştiremem, eleştirmemeliyim de. O, öyle görmek istemiştir ve onu öyle yansıtmıştır bize..

Emekli olduktan sonra birçok arkadaşımıza resim sanatını sevdirmiş olmanın mutluluğunu yaşıyorum. Çünkü müfredat yok bizde…

Özel bir bankanın emekliler derneğinde birkaç kursiyerle başladığımız resim atölyelerinde kırktan fazla kursiyere ulaşmıştık. Daha sonra çalışmalarımızı dernek binalarında sürdürdük. Zaman zaman zorluklarla karşılaşmadık da değil…

Sacide Hanım, sergilerden de söz edelim mi?

Anlatayım… Ben emekli olduktan sonra açtığımız atölyelerde her yıl mutlaka bir karma sergi açtık. Arkadaşlarımız kişisel sergiler de açarak eserlerini bu etkinliklerde satma olanağı buluyorlar. Yeni resim siparişi alan arkadaşlarımız da oluyor. Çok keyifli çalışma ortamlarımız oldu. Banka galerilerinde, Atatürk Kültür Merkezinde ve diğer birçok galeride başarılı sergiler gerçekleştirdik.

Evet hocam, kısa bir zaman önce Bostanlı Güzel Sanatlar Parkı Resim Galerisinde Miray Yurtseven, Yıldız Gümüş ve Arzu Acar’ın ortak sergisini birlikte gezmiştik. Peki hocam, Sacide Yorulmaz Resim Atölyesine devam edecek arkadaşları nasıl belirliyorsunuz? Her isteyen atölyeye katılabilir mi?

Sorunuzu anladım. Yakın bir dostumuzun ricası üzerine geçici olarak kabul ettiğimiz minik kursiyerimiz dışında atölyemiz, çoğunlukla yetişkinlerin devam ettiği bir resim atölyesidir. Çocuklar için düşünülecek atölyeler; onların boylarına göre şövaleler, tabureler, esgiz masaları, sanatsal yetilerini geliştirecek aksesuarlarla döşenmelidir. Bizim atölyemizde her şey büyüklere göre düşünülmüştür.

Atölye çalışmalarımıza başladığımız 1998 yılından bugüne çeşitli meslek gruplarından arkadaşlarımız boş zamanlarını değerlendirmek ve resim sanatının engin güzelliklerini yaşamak üzere birlikte oldular. Aralarında ev hanımları da vardır, emekliler de.. Aslında atölyeyi bir huzur ortamı ve terapi merkezi olarak kabul edip; üzüntülerin unutulduğu, sevinçlerin ve mutlulukların çoğaldığı bir vaha gibi gören arkadaşlarımız da çok. Atölyemizde herkes kardeş gibidir. Sevinçte de acıda da ortağız hepimiz. Öğlenleri birlikte yemek yer, çay ve kahve içeriz… Çoğunlukla atölyelerde bir gönül birliği vardır. Bizde de öyle.

Atölye ortamındaki gözlemlerime göre; sevgi ve saygının egemen olduğu ortamlarda mutluluğun ve sanatsal enerjinin arttığını söyleyebilirim. Uyum, saygı ve sevgi atölyemizin temel ilkesidir.

Sacide Hocam, sizi ve atölyenizi tanıma ve tanıtma fırsatı verdiğiniz için size çok teşekkür ediyoruz. Ayrıca, fotoğraf çekimlerimizde gösterdikleri anlayış ve sabırdan ötürü atölyedeki resim tutkunu arkadaşlarımıza da özel teşekkürlerimizi sunuyor ve bir sonraki söyleşide buluşuncaya dek esenlikler diliyoruz.   

Sizleri tanımak güzeldi. Ben, hem kendi adıma hem de atölyedeki tüm arkadaşlarım adına size teşekkür ediyorum. Kapımız sanatseverlere daima açıktır, her zaman bekleriz. Sağ olunuz..

Söyleşi 27.02.2018 - 28.02.2018 - 05.03.2018 tarihlerinde

Sacide Yorulmaz Resim Atölyesinde CİHAT TAŞKIN tarafından

gerçekleştirilmiştir. 

Yazı ve Fotoğraf: 

CİHAT TAŞKIN

Resim yazısı ekle

SO RICH KADINLARI SORUNLARINI KONUŞTU

HANDAN ÖZDEN: "Kadının yok sayıldığı bir dünya; anlamsız, saygınlığını yitirmiş, tek yanlı, cılız ve niteliksiz bir yaşamdan ibaret olur."

İzmir, Karşıyaka’da tarzıyla dikkat çeken işyeri SO RICH İSTANBUL BOUTIQUE’nin sahibi Handan Özden 8 Mart 2018 Kadınlar Gününü So Rich Kadınları buluşması ile anlamlandırdı.

Kadın sorunlarının konuşulduğu birlikteliğin moderatörlüğünü Yaşam Koçu Nalan Besler Yılmaz yaptı. Avukat ve Arabulucu Semra Özkürkçüler ve Avukat Nida Özşahin’in de konuşmacı olarak katıldığı toplantıda ülkemizdeki kadın sorunları ve birey olarak kadının yasal hak ve özgürlükleri dile getirildi. Kadına şiddetin kınandığı birliktelikte toplumlarına yön veren ve tarihte iz bırakmış önder kadınlar anlatıldı.

Yaşam Koçu Nalan Besler Yılmaz’ın “Cumhuriyet dönemi Türkiye’sinde yüce önder Mustafa Kemal Atatürk düşüncesinde kadın olgusu ve bu gerçeklik ışığında kadınların toplumsal konumu” temalı konuşmasını dikkatle dinleyen katılımcıların sorularını Avukat ve Arabulucu Semra Özkürkçüler ve Avukat Nida Özşahin yanıtladı. 

Toplantı, gösteri, yürüyüş ve etkinliklerle tüm Dünyada kutlanan 8 Mart Kadınlar Günü hakkında bilgi veren SO RICH İSTANBUL BOUTIQUE sahibi Handan Özden şunları söyledi;

“Yaşam sadece alışverişten ibaret değil elbette” sloganıyla başlattığımız SO RICH KADINLARI BULUŞMASI’nın birincisini bugün, 8 Mart 2018 Kadınlar Gününde gerçekleştirdik. Kadını eve hapseden ya da çalışan kadını çeşitli nedenlerden dolayı ötekileştirilen anlayışları masaya yatırmak ve kadının yok sayıldığı bir dünyanın anlamsız, saygın olmayan, tek yanlı, zayıf ve niteliksiz bir yaşamdan ibaret olacağını vurgulamak amacıyla düzenlediğimiz buluşmamıza katılan tüm kadın dostlarımıza teşekkür ediyorum. Kadın özgürlüğü ve bağımsız kadın süreçlerini kavramamızda ve ayrıca biz kadınların yasal hak ve özgürlüklerinin doğru algılanmasında önemli satır aralarına değinen konuşmacılarımız Nalan Besler Yılmaz, Semra Özkürkçüler ve Nida Özşahin’ine çok teşekkür ediyorum” dedi.

Saat:19.00’da başlayan etkinlik, toplantı konuklarına yapılan ikram ve anı fotoğraflarının çekilmesinden sonra saat:21.00’da son bulurken Avukat Nida Özşahin'in Kadınlar Günü nedeniyle annesi Meral Özden'e Ressam Miray Yurtseven imzalı yağlıboya tablo armağan etmesi günü taçlandıran zarif bir jest olarak anılarda yerini aldı..  

İSPANYA'NIN GÖZDESİ - BARSELONA

    Yazı ve Fotoğraf: Dilara AÇIKGÖZ 

İspanya’ya yolunuz düştüğünde siz nereden gezmeye başladınız bilmiyorum ama benim ilk durağım Barselona’ydı. Barselona gerçekten İspanya’nın en görülesi şehirlerinden. Daha şehre adım attığınız ilk anda kendinizi Gaudi’nin Art Nouveau eserlerinin arasında, Joan Miro’nun ilginç heykellerinde, Salvador Dali’nin süslü ve çarpıcı eserlerinde kaybolmuş buluyorsunuz.

Her yıl milyonlarca insan tarafından ziyaret edilen Barselona, Avrupa’nın en çok ziyaret edilen şehirleri listesinde 3.sırada yer alıyor. Şehrin nüfusunun büyük çoğunluğunu Katalanlar oluşturuyor. Katalanlar İspanyolca değil Katalanca konuşuyor. Katalanların kültürleri de, gelenekleri de, hoşgörüleri de İspanyollardan gerçekten çok farklı. İspanyolların o sıcakkanlılığı onlarda yok. Ama bu Barselona’nın ne kadar güzel bir kent olduğu gerçeğini değiştiremiyor.

İspanya’nın Akdeniz kıyısındaki önemli bir liman kenti olan Barselona’nın tarihi ise milattan önceki yıllara kadar uzanıyor. Barselona’daki ilk yerleşim kalıntılarının bulunduğu El Raval Bölgesi bugün hala şehrin en hareketli yerlerinden biri.

Bazıları Barselona’nın Kartacalı Hamilcar Barca tarafından kurulduğunu iddia etse de şehri kimin kurduğu tam olarak bilinmiyor. Şehir kurulduktan sonra Romalılar tarafından işgal ediliyor. Barselona sokaklarındaki Roman eserlerinden hala Romalılar’ın izlerini görmek mümkün.  

Endülüs Emevi Devleti kurulduktan sonra ise şehir 84 yıl Müslümanlar’ın elinde kalıyor. Daha sonraları şehrin genelinde kontluklar ortaya çıkıyor. Bu kontluklar Katolonya Bölgesi’nin oluşmasını sağlıyor. Uzun yıllar süren Fransız işgalinden sonra 1931-1934 yılları arasında İspanya’dan özerlik statüsü alan Katalanlar, diktatör Franco’nun başa gelmesiyle özerkliklerini kaybediyor. Ancak 1978 yılında tekrar özerkliğini ilan eden Katalanlar bugün hala özerkliklerini koruyor.

Barselona’nın kendini dünyaya tanıtması ise 1992 yılında Olimpiyat Oyunları’na ev sahipliği yapmasıyla oluyor. Bu tarihten sonra turizm yatırımlarını çoğaltan Barselona, tarihi yapılarını koruyarak fakat kendini geliştirerek ziyaretçi sayısını giderek arttırmış. Tabi bunda şehrin yetiştirdiği sanatçılarının da etkisi büyük. Gaudi’nin muhteşem eserleri şehri tamamen diğerlerinden farklı kılıyor. Gaudi’nin eserlerinden sekiz tanesi UNESCO Dünya Miras Listesi’nde yer alıyor. Her yıl binlerce kişi sadece Gaudi'nin eserlerini deneyimlemek için kilometrelerce yol katediyor. Joan Miro’nun ve Picasso'nun resimleri ve heykelleri ise Gaudi'nin canlandırdığı şehre bir hayli renk katıyor. 

Şehir günümüzde dünyaca ünlü sanatçıları Antoni Gaudi, Joan Miro ve Salvador Dali'nin eserleriyle, birbirinden güzel beyaz bayraklı plajları, yemekleri ve kültürüyle dikkatleri üzerine topluyor.

VİZE

Avrupa Birliği ve Schengen grubu ülkelerinden biri olan İspanya’ya gidebilmek için, umuma mahsus pasaportu olanların Schengen vizesi alması gerekiyor. Vize başvuruları İspanya Konsolosluğunun yetkilendirdiği kurumlar ya da turizm/seyahat acenteleri sayesinde yapılabiliyor. Diplomatik, hizmet ve hususi pasaport sahipleri ise 180 gün içinde 90 günü aşmamak kaydıyla, İspanya’ya yapacakları seyahatlerinde vizeden muaflar.

PARA BİRİMİ

Avrupa Birliği ülkelerinden biri olan İspanya’nın bütün şehirlerinde para birimi olarak Euro (EUR) kullanılıyor. Siz de herhangi bir İspanyol şehrine gidiyorsanız paranızı mutlaka Euro’ya çevirmeniz gerekiyor. Euro’nun Türk parası karşılığı ise o günkü kura göre değişiklik gösteriyor.

Parayı çevirirken döviz bürolarındaki fiyat farklılıklarına ve komisyon miktarlarına dikkat etmek gerekiyor. Çünkü bazı döviz büroları paranızı yüksek miktardan çeviriyor gözükse de komisyon alabiliyor. Bazı döviz büroları komisyon almayıp, paranızı düşük miktardan çevirebiliyor. Bu yüzden hiç komisyon almayan ya da komisyon miktarı az olan ve paranızı çevirdiğinizde çok fazla zarar etmeyeceğiniz bir döviz bürosunu tercih etmenizi tavsiye ediyorum. Zarara girmemek için de ihtiyacınız olan miktarı çevirmenizde yarar var. Bunun yanında Türkiye’de güvendiğiniz bir döviz bürosunda paranızı Euro’ya çevirebilirsiniz.

BARSELONA’YA NE ZAMAN GİDİLİR?

İber Yarımadası'nın kuzeydoğu kıyısında yer alan Barselona’da yazları sıcak ve kurak, kışları ılık ve yağışlı geçen Akdeniz İklimi görülüyor. Hava sıcaklığı yaz aylarında en fazla 38 dereceye kadar çıkarken, kış aylarında 4 dereceye kadar inebiliyor.

Barselona’yı gezmek için en ideal zamana gelince; ılık bir havada gezmeyi sevenler için ilkbahar, biraz daha sıcak bir havada gezmeyi sevenler için yaz, “Arada yağan yağmurdan bir şey olmaz!” diyenler için ise sonbahar doğru bir tercih diyebiliriz.

BARSELONA’YA NASIL GİDİLİR?

Dünyanın önde gelen önemli turizm ve ticaret merkezlerinden biri olan Barselona her gün binlerce insan tarafından ziyaret ediliyor. Hal böyle olunca şehir her zaman pek çok havayolu şirketinin en uğrak noktalarından biri oluyor.  

Ülkemizin önemli havayolu şirketleri Türk Hava Yolları ve Pegasus’un da Barselona’ya direkt uçuşları bulunuyor. İstanbul’dan Barselona’ya yaklaşık 3,5 saatlik bir yolculukla varılıyor. Bilet fiyatları her zaman makul olmasa da kampanyaları takip ettiğiniz takdirde uygun fiyatlara uçma şansını yakalayabiliyorsunuz. Bunun yanında Avrupa’nın diğer havayolu şirketlerinin de İstanbul’dan Barselona’ya giden aktarmalı uçuşları mevcut.

BARSELONA’DA NEREDE KALINIR?

Çoğu şehirde olduğu gibi Barselona’da da kalacak yer alternatifi çok. Ancak tesislerin fiyatları diğer şehirlere oranla biraz pahalı. Elbette fiyatı uygun tesisler  de var. Ancak Barselona’ya yoğun bir dönemde gidiyorsanız bu tesislerde hiç yer kalmadığını da söylemek gerekiyor.

Ben Barselona’ya gidecekseniz kalacağınız yeri önceden rezervasyon yapıp, ayarlamanızı tavsiye ediyorum. Aksi halde boş ve uygun fiyatlı tesis bulamayabilirsiniz. “Rezervasyon yaptırdım, gidemezsem param ne olacak?” diye de düşünmeyin. Bookingadresinde bulunan ücretsiz iptalli, tesiste ödemeli oteller/hosteller bu konuda size epey yardımcı oluyor.

Kalacağınız tesisi ayarlarken; Barselona’nın büyük bir şehir olduğunu ve kalacağınız tesisin gezeceğiniz yerlere yakın, ulaşımı kolay bir noktada olması gerektiğini unutmayın!

Ayrıca Barselona’da hırsızlık gibi olayların sık sık yaşandığını kalacağınız yerde en azından değerli eşyalarınızı güvenle bırakabileceğiniz dolapların bulunması gerektiğini hatırlatayım.

BARSELONA’DA ULAŞIM

Havaalanından merkeze gitmek için;

-Barselona El Prat Havaalanı’nda “Aerobus” adı verilen havaalanı otobüsleri bulunuyor. Terminal T1’den her 5-10 dakikada bir aerobus A1 hattı kalkarken, Terminal T2’den de aerobus A2 hattı kalkıyor. Aerobus’ler 3 durak gittikten sonra Plaze Catalunya’ya varıyorlar. Aerobus’ın tek yönlü gidiş biletleri 5,90 Euro’dan alınabiliyor.

-Aerobus’tan daha uygun fiyata merkeze gitmek isteyenler için yine havaalanından kalkan ve Plaça Espanya’ya giden 46 numaralı otobüsler bulunuyor. 46 numaralı otobüsün biletleri otomatlardan ve bilet gişesinden 2,15 Euro’ya temin edilebiliyor.

-Aerobus’tan yine bir başka daha ucuz seçenek ise havaalanından kalkan Renfe R2 Nord adlı banliyö tren hattı. Tren biletleri de otomatlardan ya da bilet gişesinden 2,15 Euro’ya alınabiliyor.

Şehir içi ulaşımına gelince;

İspanya’nın ikinci büyük şehri olan Barselona pek çok Avrupa kentinde olduğu gibi gelişmiş bir metro ağına sahip. Bu yüzden çoğu yere metroyla kolayca ulaşmak mümkün. Bilet almadan metroya binme gibi bir şansınız yok. Metroya giriş çıkışlar aldığınız biletle sağlanıyor. Tek metro biletinin fiyatı 2,15 Euro. Eğer metroyu birçok kez kullanacaksanız “T10 Card” adlı çoklu bileti almanızı öneriyorum. T10 Card, bilet otomatlarından 9,95 Euro karşılığında temin edebiliyor. Çoğunlukla Barselona vatandaşlarının kullanmayı tercih ettiği bu biletle 10 kez metro yolculuğu yapabiliyor. Ayrıca bu bileti birden fazla kişiyle de kullanabiliyorsunuz.

Barselona’nın her yerine giden çok sayıda otobüs bulunuyor. Otobüs biletlerini de 2,15 Euro’ya temin edebiliyorsunuz. Ancak çoğu turistik yere de yürüyerek gidebilmek mümkün. ( Yazının en aşağısındaki haritalardan metro ve otobüs ağı haritalarına ulaşabilirsiniz. )

Barselona’dan başka bir şehre gitmek için;

Eğer İspanya’yı kendi imkânlarınızla dolaşacaksanız otobüs firmalarının her şehre gitmediğini hatırlatayım. Ama bu duruma üzülmeyin. Çünkü İspanya’nın genelinde tren ağları gelişmiş durumda. İspanya’nın tren ağı Renfe adlı tek bir firmanın elinde bulunuyor. Son yıllarda Renfe’nin trenlerini yenilemesiyle İspanya’nın genelinde ulaşım için yüksek hızlı trenler kullanılıyor. Bu yüzden bütün trenler Orta Avrupa ve İtalya’ya kıyasla oldukça hızlı ve lüks. Ancak trenler hızlı ve lüks olunca fiyatları çok da ucuz olmuyor.

Ben eğer tek bir şehre yolculuk yapacaksanız önceden rezervasyon yapıp bileti almanızı öneriyorum. Çünkü biletini almadan binmeyi planladığınız trenlerde yer kalmayabiliyor. İspanya’da birden çok şehri gezmeyi düşünüyorsanız da birden fazla trende kullanabileceğiniz Interrail Spain Pass’ı almanızı öneriyorum.  Bu biletteki bir pass’ı 24 saat içerisinde sınırsız kez kullanabiliyorsunuz. Tekrar tekrar para verip bilet almanıza gerek kalmıyor ve böylece Interrail bileti yapacağınız tüm tren yolculuklarının toplamından daha uyguna gelmiş oluyor. Barselona’dan başka bir şehre trenle gitmeyi pahalı bulursanız da EasyJet, Rynair gibi firmaların uygun fiyatlara uçuşları bulunuyor.

BARSELONA’DA NE YENİR?

TAPAS-PAELLA-SANGARİA. Evet bu üçünü tatmadan Barselona’ya gitmiş sayılmıyorsunuz. “Tapas” İspanyollar’ın atıştırmalık mezelerine verilen ad. Zeytinyağının içindeki zeytinler, içi peynir dolu kroketler, yoğun domates sosları, midyeleri karidesler değişik sunumlarıyla tapas olarak karşınıza çıkıyor. Tapasları küçük atıştırmalıklar olarak alabildiğiniz gibi bir porsiyon şeklinde de alabiliyorsunuz. Tapasların fiyatları 2,5 Euro’dan 6 Euro’ya kadar çıkabiliyor.

İçinde mutlaka pirinç ve safran bulunan diğer malzemeleri ise yapıldığı bölgeye göre değişiklik gösteren geleneksel İspanyol yemeğine ise “Paella” deniyor. Paella genel olarak karides ya da midye katılarak yapıldığı için damak tadınıza uymayabilir. Tek bir porsiyonun bir kişiye fazla geldiğini de söylemek gerekiyor. Paella’nın fiyatları 6,5-12 Euro arasında değişiyor.

Sangaria, kırmızı şarap ve meyve parçalarından oluşan içkiye deniyor. Sadece bir bardak sipariş verebileceğiniz gibi, bazı restoranlarda yarım litre ya da 1 litre de sipariş edebiliyorsunuz. Sangaria fiyatları 2,5 Euro ile 15 Euro arasında değişiyor.

“Bunların hepsini en iyi nerede yiyebiliriz?” sorusuna gelince özel olarak “Şu restorana gidin!” diyebileceğim bir yer yok. Çünkü bu tatlar genel olarak benzer tarzlarda yapılıyor. Bu yüzden de bu yemekler için yüksek meblağlar vermenize aslında gerek yok.

La Rambla üzerinde ve Barri Gotic Bölgesi’nin ara sokaklarında tapas-paella-sangaria üçlüsünü 8-10 Euro gibi makul fiyatlara yiyebileceğiniz uygun restoranlar olduğu gibi, üçünün 40-50 Euro tuttuğu çok sayıda restoran bulunuyor...Seçim sizin!

La Rambla üzerindeki Mercat de La Boqueria pazarından da meyve, sebze, şeker, atıştırmalık gibi ürünleri uygun fiyatlara alabiliyorsunuz. Bunların dışında ara sokaklarda 1 Euro’ya atıştırmalık sandviç satan sevimli dükkânlar var. Kahvaltılar ve öğlen atıştırmalıkları için tercih edebilirsiniz. Yine La Rambla üzerinde Mc Donals ve KFC gibi dünyaca ünlü markaların şubeleri bulunuyor. Bazı menülerinin hem doyurucu hem de uygun fiyatlarda olduğunu söylemekte yarar var. Ayrıca yine La Rambla üzerinde kocaman “İstanbul” yazısıyla dikkat çeken “İstanbul Kebap bulunuyor.

Marketlere gelince gerekli yiyecek ihtiyaçlarınızı karşılayabilecek durumdalar ve su da dahil pek çok şey büfelerdeki fiyatlardan çok daha ucuza satılıyor.

PLAJ SEZONU

Barselona dünyanın en güzel plajlarına sahip ülkeler arasında yer alıyor. Hal böyle olunca her yıl sadece plajları görmek için binlerce turist Barselona’ya geliyor. Plaj sezonu Mart ayında başlayıp Kasım ayına kadar sürüyor.

BARSELONA’DAN NE ALINIR?

Barselona’nın bütün turistik alanlarında hediyelik eşya satan çok sayıda dükkân var. Buralarda çoğunlukla Gaudi’nin Art Nouveau eserlerinden etkilenerek yapılmış süs eşyalarını, Sagrada Familia’nın farklı minyatürlerini, Flamenkolu süsleri bulabiliyorsunuz.

Benim gibi magnet toplayıcıları için turistik dükkânlarda magnetler 2-4 Euro arasında satılırken, turistik bölgelerin etrafında satış yapan seyyar satıcılardan 1 Euro’ya magnet ya da anahtarlık alabiliyorsunuz. Özellikle Barselonata Plajı giden yol üzerinde çok sayıda seyyar satıcı bulunuyor. Burada satılan farklı ürünleri pazarlık yaparak uygun fiyata almanız mümkün.

F.C Barselona ürünleri ise Camp Nou başta olmak üzere, Barselona Havalimanı içinde, Barselona Sants, Ronda de la Universitat gibi yerlerdeki offical store’larda bulunuyor.

Ayrıca Barselona’dan alıp eve götürmek için tapasın paketli halini ve sangarianın şişeli halini de almak için düşünebilirsiniz.

SON: Barselona'yı tam anlamıyla gezmek için 4 ya da 5 gün ayırmanız gerekiyor. Daha az günde gezmek şehre yetmiyor benden söylemesi;) 

Kaynak: Gezen Tozan / Dilara AÇIKGÖZ